Samobadanie piersi - kiedy i jak je robić? Zaniepokoić powinien nie tylko guzek w piersi

samobadanie piersi fot. Adobe Stock, Graphicroyalty
Samobadanie piersi to samodzielne badanie piersi polegające na regularnym oglądaniu, a następnie uciskaniu piersi w celu wykrycia zgrubień, guzków lub innych zmian. Samodzielnie badać piersi powinna co miesiąc każda kobieta, która ukończyła 20. rok życia. Również wcześniej warto wyrabiać u siebie ten zdrowy nawyk, który umożliwia wczesne wykrycie niepokojących zmian.
/ 05.10.2023 08:04
samobadanie piersi fot. Adobe Stock, Graphicroyalty

Spis treści:

  1. Samobadanie piersi — kiedy robić?
  2. Samobadanie piersi krok po kroku
  3. Samobadanie piersi — co powinno zaniepokoić?
  4. Samobadanie piersi – techniki uciskania
  5. Dlaczego warto badać piersi?
  6. Badanie piersi w gabinecie ginekologa

Samobadanie piersi — kiedy robić?

Samobadanie piersi powinna wykonywać regularnie każda kobieta, która ukończyła 20. rok życiaJeśli nie masz jeszcze 20 lat, oczywiście możesz również badać swoje piersi, wyrabiając u siebie ten ważny nawyk.

Badanie wykonuje się raz w miesiącu, najlepiej kilka dni po miesiączce (między 6. a 9. dniem cyklu miesiączkowego). Wtedy piersi nie są obrzmiałe i łatwiej jest wyczuć w nich ewentualne zmiany.

Samobadanie piersi jest bardzo ważne również po menopauzie. Wykonuje się je także raz w miesiącu (np. pierwszego dnia każdego miesiąca). Każdą znalezioną zmianę należy niezwłocznie zgłosić lekarzowi.

Samobadanie piersi krok po kroku

Samobadanie piersi zajmuje zaledwie kilka minut. Piersi najpierw obejrzyj przed lustrem, a następnie dokładnie je uciskaj tak, aby nie pominąć żadnego fragmentu. Należy poszukiwać zmian: guzków, nierówności, zagłębień, zaczerwienień — nie tylko w samej piersi, ale i pod pachą. Pamiętaj, żeby dokładnie obejrzeć całe piersi aż do pach.

  1. Zwróć uwagę, czy obie piersi mają podobny kształt. Sprawdź, czy są jakieś zmiany w wyglądzie: marszczenie się skóry, przebarwienia, wgłębienia.
  2. Obejrzyj dokładnie brodawki. Czy są skierowane w ten sposób, jak zwykle? Sprawdź, czy nic nie wycieka z brodawek (płyn nie powinien wyciekać bez dotykania brodawki).
  3. Cały czas stojąc przed lustrem, unieś ręce w górę i zapleć za głową. Obejrzyj swoje piersi w tej pozycji. Następnie obróć się bokiem do lustra i sprawdź, czy nie występują żadne zmiany pod pachami. Zwróć szczególną uwagę na wszystkie wgłębienia, marszczenia i uwypuklenia skóry.
  4. Ponownie stań przodem do lustra. Połóż ręce na biodrach i napnij mięśnie klatki piersiowej. Sprawdź, czy w takiej pozycji nie występują na piersiach żadne zmiany.
  5. Stojąc przodem do lustra, pochyl się do przodu. Obserwuj swoje piersi pod kątem zmian w kształcie i przebarwień.

Gotowe! Teraz czas na drugi etap samobadania piersi — dotykanie w celu poszukiwania guzków w piersi. Tę część samobadania piersi można wykonać pod prysznicem lub w pozycji leżącej, np. przed spaniem w łóżku. 

Samobadanie piersi pod prysznicem

Stań pod prysznicem i nałóż na skórę żel do kąpieli, dzięki temu łatwiej będzie przesuwać po niej palcami. Następnie wykonuj kolejne kroki.

  1. Lewą rękę umieść daleko za głową, a opuszkami trzech środkowych palców prawej dłoni dotykaj pierś jedną z wybranych technik, o których piszemy niżej.
    Możesz zacząć od obojczyka i zataczając małe kręgi, kieruj się po obwodzie piersi aż do brodawki (wyobraź sobie linię w kształcie ślimaka od obojczyka do brodawki).
  2. Staraj się robić to dokładnie, aby nie pominąć żadnego miejsca.
  3. Sprawdź, czy węzeł chłonny pod pachą nie jest powiększony.
  4. Następnie umieść prawą rękę za głową i badaj w ten sam sposób drugą pierś palcami lewej ręki.
  5. Sprawdź, czy pod pachą nie ma guzka, co mogłoby sugerować powiększenie węzłów chłonnych.

Samobadanie piersi podczas leżenia w łóżku

Samobadanie piersi możesz wykonać podczas leżenia:

  1. Połóż się płasko na łóżku i włóż poduszkę pod lewy bark. Lewą rękę umieść pod głową, a prawą zacznij badać lewą pierś.
  2. Badaj prawą pierś całą dłonią. Nie zapomnij o dokładnym sprawdzeniu brodawki i pachy. Zwróć uwagę na wszystkie guzki i nierówności wyczuwane pod skórą, a także na powiększone węzły chłonne.
  3. Wszystkie czynności powtórz z drugą piersią.

Przeczytaj też: Czy noszenie biustonosza szkodzi zdrowiu?

Samobadanie piersi — co powinno zaniepokoić?

Wbrew powszechnej opinii nie tylko wyczucie w piersi guzka powinno skłonić do konsultacji lekarskiej. Zwróć uwagę na takie zmiany jak:

  • zgrubienia,
  • rumień (zaczerwienienie),
  • obrzęk,
  • podrażnienie,
  • „skórka pomarańczowa”,
  • wgłębienie, 
  • zmiana kształtu piersi,
  • zaciągnięcie brodawki,
  • poszerzone żyły o nieregularnym układzie,
  • zrogowacenie brodawki,
  • owrzodzenie piersi.

Każdą taką nieprawidłowość skonsultuj z lekarzem. Choć wszelkie zmiany w piersiach budzą niepokój, to warto pamiętać, że nie każde wykryte zgrubienie oznacza raka. Tkanka w piersiach z natury nie jest gładka, dlatego wiele zauważonych guzków ma charakter łagodny

Samobadanie piersi – techniki uciskania

Jest kilka technik uciskania piersi. To od ciebie zależy, którą z nich wybierzesz. Ważne, aby badanie wykonywać dokładnie.

  • Ruchy koliste – zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara zatocz jak największy okrąg wokół piersi, po czym powoli rób coraz mniejsze kółka aż do brodawki. Jednocześnie zataczaj małe kręgi w miarę przesuwania się po spirali.
  • Ruchy promieniste – wyobraź sobie, że pierś podzielona jest jak tarcza zegara. Zaczynając od brodawki przesuwaj dłoń po woli w kierunku brzegu piersi tak jak pokazują wskazówki poszczególnych godzin. Jednocześnie przy każdym ruchu zataczaj na piersi małe kółka.
  • Ruchy z góry do dołu i odwrotnie – przesuwaj dłoń na przemian do góry i do dołu, zataczając jednocześnie małe kółka. Zacznij od pachy i przesuwaj palce wolno w kierunku mostka.

W przypadku wyczucia zmiany należy skonsultować się z lekarzem. 

Dlaczego warto badać piersi?

Regularne samodzielne badanie piersi pozwala na wczesne wykrycie raka piersi. To daje większe szanse na pełne wyleczenie. Badanie piersi służy też temu, aby poznać swoje ciało i zareagować, gdy pojawi się w piersiach coś, czego wcześniej nie było. 

Badanie piersi w gabinecie ginekologa

Badanie palpacyjne piersi jest standardowym elementem badania u ginekologa, ale też onkologa i chirurga onkologicznego. Możesz poprosić o zbadanie piersi dotykiem, jeśli lekarz nie zrobił tego podczas wizyty. Wielu lekarzy rodzinnych również wykonuje badanie palpacyjne piersi u swoich pacjentek.

Treść artykułu została pierwotnie opublikowana 28.07.2010.

Czytaj także:
Rak piersi – najważniejsze informacje dla pacjenta
Ból piersi – 8 najczęstszych przyczyn (diagnoza i leczenie)
USG piersi – przygotowanie do badania, co wykrywa, cena

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA